Articolul precedent |
Articolul urmator |
68 1 |
Ultima descărcare din IBN: 2024-04-19 13:25 |
Căutarea după subiecte similare conform CZU |
811.512.165’42-115:811.512.161 (1) |
Limbi ural-altaice, japoneza, coreeana, ainu, paleo-siberiana, eschimo-aleuta, dravidiene. Limbi sino-tibetane (Limba finlandeză, Limba estoniană, Limba maghiară) (138) |
SM ISO690:2012 PELIN, Meryem. Türki̇ye türkçesi̇ derleme sözlüğü ve gagauz türkçesi̇ ağiz i̇li̇şki̇si̇: kadem kaynaa romani örneği̇. In: Găgăuzia: limbă, istorie, cultură.: Consacrată celei de-a 50-a aniversări a „Dicţionarului găgăuz-rus-moldovenesc“, 1 decembrie 2023, Chişinău. Chişinău: A&V Poligraf, 2024, pp. 131-140. ISBN 978-9975-83-288-5. |
EXPORT metadate: Google Scholar Crossref CERIF DataCite Dublin Core |
Găgăuzia: limbă, istorie, cultură. 2024 | ||||||
Conferința "Găgăuzia: limbă, istorie, cultură. " Chişinău, Moldova, 1 decembrie 2023 | ||||||
|
||||||
CZU: 811.512.165’42-115:811.512.161 | ||||||
Pag. 131-140 | ||||||
|
||||||
Descarcă PDF | ||||||
Rezumat | ||||||
Birlikte yaşam sürülen coğrafyalarda kültürlerin etkileşimleri kaçınılmazdır. Bunun en belirgin özelliği de verilen ve alınan kelimelerdir. Verinti kelimelerin alanın dillinde gerçek anlamında kullanılması her zaman olanaklı değildir. Alıcı dil kendi algısına, ihtiyaçlarına ve düşünce sistemine göre aldığı kelimeye anlam/anlamlar yükler. Zaman içinde fonetik ve morfolojik dönüşüm ve üstlendiği yeni anlamlarla alıntılanan sözcük, artık yeni dilinin öz malzemesi haline gelir. Gagauz Türkçesinde var olan her sözcük, aynı zamanda Türkiye Türkçesinde de kullanılan sözcüklerdir. Anlam genişlemesi, daralması, anlam iyileşmesi, kötüleşmesi gibi anlam olaylarına uğrayan sözcükler, verilen dilde bu serüvenlerden habersiz kendi kavram dünyalarını oluştururlar. Bu sözcüklerin kimilerinin alıcı dilde karşılığı yokken kimilerinin ise vardır. Eğer karşılığı yoksa gerçek anlamını korumaya devam eder. Ama karşılığı varsa alıntılanan sözcüğe terim anlamı verilmekte ve kullanımı için dar bir alan kalmaktadır. Gagauzlar, Hristiyanlığın Ortodoks inancına mensuptur. Buna rağmen dillerinin söz varlığında Arapça ve Farsça sözcüklere rastlanması Osmanlı Türkçesinin etkisiyle izah edilir. 1957 yılında resmi hüviyetini kazanan Gagauz yazı dili, birçok sebeple yazılı ürünlerini vermekte biraz geç kalmıştır. Mariya Mercanka tarafından kaleme alınan ve 2017 yılında yayımlanan Kadem Kaynaa adlı roman, şimdilik modern Gagauz edebiyatının roman türündeki en yeni eserlerinden biridir. Çalışmamızın amacı, Ortodoks Hristiyan ve kökeni Oğuz boyuna dayanan Gagauz Türklerinin son dönem yayımlanan eserlerinde kullanılan bazı sözcüklerin, Türkiye Türkçesi ağızlarında kullanılan ve benzerlik gösteren sözcüklerin ortaya konularak tasnif edilmesidir. Kadem Kaynaa romanında yer alan ve karşılığı Türkçe sözlükte değil ama Derleme sözlüğünde olan sözcükler bildirinin içeriğini oluşturmaktadır.Derleme Sözlüğü 1932 yılına kadar yazı diline girmemiş, ancak 1932-1960 yılları arasında yurdumuzun türlü bölgelerinde halk ağzından derlenmiş olan Türkçe veya Türkçeleşmiş sözcüklerin yer aldığı ve Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanan 12 ciltlik bir sözlüktür. Kadem Kaynaa romanındaki sözcükler incelenmiş ve Derleme sözlüğünde madde başı olan ortak kelimeler tasnif edilerek kullanıldıkları şehirler de belirtilmiş ve buradan yola çıkılarak Türkiye’de bu sözcüklerin kullanıldığı bölgelerin haritası oluşturulmuştur. |
||||||
Cuvinte-cheie Gagauz Türkçesi, Kadem Kaynaa, Derleme Sözlüğü, söz varlığı, Sözcük haritası, Gagauz Turkish, Kadem Kaynaa, Compilation Dictionary, vocabulary, Lexical map |
||||||
|